Czas Present Continuous

Czas Present Continuous (present progressive) to zwykle drugi po czasie Present Simple czas teraźniejszy, z którym stykają się osoby uczące się języka angielskiego. Wśród czasów w języku angielskim to włąśnie Present Simple należy do podstawowych struktur gramatycznych i jego nieznajomość znacznie utrudnia codzienną, naturalną komunikację. Czy jest trudny do opanowania? Absolutnie nie! Wystarczy umiejętność odmiany czasownika “to be” i pamiętanie o konieczności dodania końcówki -ing.

Present Continuous - budowa zdania

Czas Present Continuous składa się z dwóch elementów - operatora, czyli odmienionej formy czasownika “to be” oraz czasownika, do którego dodajemy końcówkę -ing.

To bardzo ważne, aby nie zapominać o czasowniku “to be”. Sam czasownik z końcówką -ing nie tworzy czasu Present Continuous. Taka forma czasownika, zwana po angielsku gerund, występuje w sześciu różnych czasach gramatycznych, a samodzielnie jest rzeczownikiem odczasownikowym (np. sleeping - spanie, eating - jedzenie, w sensie czynności, cooking - gotowanie).

Pamiętaj, że w języku angielskim bardzo ważny jest szyk zdania i czas Present Continuous nie jest pod tym względem wyjątkiem. Oto jak wygląda prawidłowo zbudowane zdanie w tym czasie:

Present Continuous - użycie

Kiedy należy zastosować czas Present Continuous? Oto pięć podstawowych sytuacji wymagających skorzystania z tej struktury gramatycznej.

Kiedy opisujemy czynności wykonywane w chwili mówienia. 

Często pojawiają się tutaj wyrażenia czasowe, takie jak: now lub at the moment. Oto kilka przykładów:

• Jeremy is sleeping at the moment.
• I’m not working, I’m resting.
• Are they having dinner now? 
• Where are you going?
• Look! Mary is waiting at the bus stop.

Gdy mówimy o czynnościach, które mają charakter tymczasowy, nawet jeśli nie wykonujemy ich w chwili mówienia. 

Wyobraź sobie, że spotykasz się ze znajomymi i opowiadasz im, co u Ciebie słychać. Możesz np. powiedzieć “I’m negotiating a very important contact.” (Negocjuję bardzo ważną umowę.) W tym przypadku także użyjemy czasu Present Continuous, mimo że nie zajmujesz się prowadzeniem negocjacji w momencie, kiedy o tym mówisz. Spójrz na kilka dodatkowych przykładów:

• My sister is doing a driving course.
• I’m working as a waitress this summer.
• Are they moving house?
• We are looking for a new flat.
• Jim is working on an important project.

Mówiąc o swoim planach na najbliższą przyszłość. 

Muszą to być bardzo konkretne plany, które najczęściej obejmują już jakieś ustalenia i daty. Przykłady:

• Tom is getting married this weekend.
• When are you flying to Paris?
• I’m meeting my friends tomorrow.
• We aren’t working this evening.
• My friends are coming to visit me next week. 

Kiedy opisujemy zmieniające się stany i sytuacje. 

Bardzo często pojawia się tutaj wyrażenie It’s getting… (Robi się…). Oto przykłady:

• It’s getting dark.
• Prices of food are getting higher.
• More and more people are moving to the countryside.
• My daughter is getting taller.
• Temperatures all over the world are rising.

Kiedy opisujemy sytuacje, które się powtarzają, naszym zdaniem zbyt często, a dodatkowo są dla nas irytujące lub uciążliwe, także używamy czasu Present Continuous. 

Ważne jest, aby dodać słowo always lub continually. Popatrz na te przykłady:

• Why are you always leaving dirty dishes on the table?!
• My younger brother is always interrupting me. 
• My boss is always criticizing my work.
• John is always boasting about his money. I hate him!
• I can’t work from home. My children are continually disturbing me.

Present Continuous - forma -ing czasownika

Present Continuous jest czasem złożonym z dwóch elementów: operatora, czyli odmienionego czasownika “to be” (am/is/are) i czasownika głównego - orzeczenia - do którego dodajemy końcówkę -ing. Czyniąc to, należy pamiętać o kilku prostych zasadach.

Do większości czasowników po prostu dodajemy końcówkę -ing:

• work - working
• play - playing
• eat - eating
• drink - drinking
• read - reading

W przypadku czasowników kończących się na -e, przed którym stoi spółgłoska, przed dodaniem końcówki -ing, usuwamy - e:

• dance - dancing
• write - writing
• place - placing
• make - making
• ride - riding

Jeśli czasownik kończy się na -ie, należy zmienić dwie ostatnie litery na -y i dopiero dodać końcówkę -ing:

• die - dying
• lie - lying
• tie - tying

Czasowniki jednosylabowe oraz dwusylabowe, w których akcent pada na drugą sylabę, których ostatnie trzy litery to spółgłoska - samogłoska - spółgłoska - w ich przypadku, należy podwoić ostatnią literę przed dodaniem końcówki -ing. Wyjątkiem od tej reguły są litery -w oraz -x.

• run- running
• swim - swimming
• travel - travelling
• dig - digging
• put - putting
• ale: wax - waxing
• mow - mowing

Present Continuous - tworzenie pytań

Pytania w czasie Present Continuous tworzymy za pomocą procesu zwanego inwersją. Polega on na zamianie miejscami podmiotu i operatora “to be”. Mówiąc najprościej - am, is lub are musi znaleźć się przed osobą. W pytaniach otwartych słówko pytające stawiamy, oczywiście, na samym początku zdania.

Present Continuous - tworzenie przeczeń

Jeśli potrafisz tworzyć przeczenia z czasownikiem “to be”, zdania przeczące w czasie Present Continuous nie sprawią Ci żadnej trudności. Wystarczy do odmienionej formy “to be” dodać słówko not. Pamiętaj, że w naturalnej mowie i codziennej komunikacji lepiej jest użyć formy krótkiej, (np.aren’t lub ‘re not zamiast are not). 

Present Continuous - kiedy go nie używać - czasowniki statyczne

Wiesz już, w jakich sytuacjach należy używać czasu Present Continuous i jak budować zdania. Pora dowiedzieć się, kiedy NIE stosować tej konstrukcji gramatycznej. Istnieje grupa czasowników, nazywanych czasownikami statycznymi (non-continuous verbs), które nie występują w czasach typu Continuous. W ich przypadku zawsze musimy użyć czasu typu Simple. Są to czasowniki, które określają emocje, pracę umysłu i zmysłów. Oto lista najważniejszych z nich:

• believe - wierzyć
• belong - należeć
• feel - czuć
• hate - nienawidzić
• have - mieć
• hear - słyszeć
• know - wiedzieć
• like - lubić
• love - kochać
• mean - znaczyć
• need - potrzebować
• own - posiadać
• prefer - woleć
• realise - zdawać sobie sprawę
• recognise - rozpoznawać
• remember - pamiętać
• suppose - przypuszczać
• think - myśleć, sądzić
• understand - rozumieć
• want - chcieć
• wish - pragnąć, życzyć sobie

Istnieje grupa czasowników, które mogę być zarówno statyczne, jak i nie, w zależności od znaczenia i kontekstu, w jakim są użyte. 

THINK

• myśleć, sądzić, mieć jakąś opinię - statyczny. I think this car is too expensive
• zastanawiać się, rozważać - nie statyczny. I’m thinking of buying a new car.

HAVE

• mieć, posiadać - statyczny. We have two dogs and a cat.
• doświadczać oraz w wyrażeniach typu “have drink”, “have a shower”, “have a rest” itd. - nie statyczny. Matt is having a nap at the moment.

BE

• być - statyczny. Bill is very polite.
• zachowywać się w danym momencie - nie statyczny. Stop that! You’re being very rude!

TASTE

• smakować, mieć jakiś smak - statyczny. This cake tastes delicious!
• próbować, jaki coś ma smak - nie statyczny. He’s tasting different cakes to decide which one he likes best.

SMELL

• pachnieć, śmierdzieć, wydzielać zapach - statyczny. This food smells awful!
• wąchać - nie statyczny. Why are you smelling my t-shirt?!

FEEL

• być jakimś w dotyku - statyczny. I love this fabric! It feels so soft.
• czuć (się), wyczuwać dotykiem - nie statyczny. I’m feeling my way through the darkness. There’s no light in this room.

SEE

• widzieć - statyczny. I see some people in our driveway. Who are they?
• mieć umówione spotkanie z kimś - nie statyczny. I’m seeing my boss this Friday.

I to już wszystko, co powinieneś wiedzieć na temat czasu Present Continuous. Zapraszamy do czytania naszych kolejnych artykułów, w których wyjaśniamy budowę i zastosowanie innych czasów gramatycznych w języku angielskim.

Zachęcamy również do przetestowania swojej wiedzy z naszymi ćwiczeniami z czasu Present Continuous.

<< Czasy teraźniejsze