Okresy warunkowe (ang. Conditionals) to jedna z tych konstrukcji w języku angielskim, które po prostu trzeba znać, aby zrozumieć, o czym mówią native speakerzy. Przydadzą Ci się także podczas każdego poważniejszego egzaminu, od egzaminu ósmoklasisty poczynając, poprzez maturę, aż po te potwierdzające Twoją znajomość języka na poziomie C1 lub C2.
Z tego artykułu dowiesz się wszystkiego o pierwszym okresie warunkowym (First Conditional).
Tworzenie pierwszego trybu warunkowego - struktura zadania
Jak każdy inny okres warunkowy, także pierwszy składa się z dwóch członów: zdania głównego, w którym wyrażamy warunek oraz zdania podrzędnego, w którym określone są skutki spełnienia tego warunku.
Najczęściej spotykana struktura zdania warunkowego pierwszego typu wygląda następująco:
np. If we leave now, we will catch the early train. - Jeśli wyjedziemy teraz, złapiemy wcześniejszy pociąg.
Pamiętaj, że jeśli odwrócimy kolejność, przecinek pomiędzy zdaniem nadrzędnym i podrzędnym przestanie być potrzebny:
We will catch the early train if we leave now.
Present Simple i Future Simple nie stanowią jedynych możliwych form w pierwszym okresie warunkowym. Zamiast nich mogą pojawić się także:
|
zdanie nadrzędne (warunek)
|
zdanie podrzędne (rezultat)
|
- Present Continuous - gdy warunek odnosi się do czynności trwającej w danej chwili lub planu na najbliższą przyszłość. np. If they are sleeping, they won’t answer the phone. - Jeśli śpią, nie odbiorą telefonu.
- wyrażenie to be going to - gdy warunek dotyczy zamiaru/intencji, np. If she is going to buy a car, she must save some money. - Jeśli ona zamierza kupić samochód, musi zaoszczędzić trochę pieniędzy.
- Present Perfect - gdy warunek dotyczy czynności dokonanej, np. If all the guests have arrived, we can commence. - Jeśli wszyscy goście przybyli, możemy rozpoczynać.
- Present Perfect Continuous - gdy warunek dotyczy czynności trwającej od jakiegoś czasu, np. If you have been living here for a few months, you will probably know Peter? - Jeśli mieszkacie tu od kilku miesięcy, prawdopodobnie znacie Petera?
- will/won’t + bezokolicznik - dla wyrażenia uprzejmej prośby, chęci lub jej braku oraz czynności wykonywanej wielokrotnie (forma krytyki), np. If Mrs Hendrix won’t donate the regular sum, we will not be able to survive. - Jeśli Pani Hendrix nie zechce ofiarować stałej kwoty, nie będziemy w stanie przetrwać.
- would + bezokolicznik - dla wyrażenia uprzejmej prośby, np. If you would repeat your name, sir, I will look for the order. - Jeśli będzie Pan uprzejmy powtórzyć swoje nazwisko, poszukam tego zamówienia.
- would like/love/care + bezokolicznik - dla wyrażenia zachęty lub zaproszenia do zrobienia czegoś, np. If you’d like to have more cake, I’ll bring you a piece. - Jeśli miałabyś ochotę na więcej ciasta, przyniosę Ci kawałek.
- should(happen to) + bezokolicznik - dla wyrażenia bardzo małego prawdopodobieństwa, np. Should you ever go to Paris, you must see the Eiffel Tower. - Jeśli wybierałabyś się kiedykolwiek do Paryża, musisz zobaczyć wieżę Eiffla.
- by some unlucky chance/by any chance/by some remote chance - dla wyrażenia ograniczonego prawdopodobieństwa, np. If by some unlucky chance you get lost, just call me. - Jeśli jakimś cudem się zgubisz, po prostu do mnie zadzwoń.
|
- may + bezokolicznik - dla wyrażenia przypuszczenia lub pozwolenia, np. If we leave now, we may still meet them. - Jeśli wyjdziemy teraz, wciąż możemy ich spotkać.
- might + bezokolicznik - dla wyrażenia przypuszczenia, np. Sheila might get into trouble if her parents find out what she did. - Sheila może mieć kłopoty, jeśli jej rodzice dowiedzą się, co zrobiła.
- can + bezokolicznik - dla wyrażenia pozwolenia, np. You can watch TV if you have tidied your room. - Możesz oglądać telewizję, jeśli posprzątałeś swój pokój.
- should + bezokolicznik - dla wyrażenia rady, np. You should stop eating sweets if you want to lose weight. - Powinieneś przestać jeść słodycze, jeśli chcesz stracić na wadze.
- must + bezokolicznik - dla wyrażenia polecenia, np. If Dan wants to speak French, he must learn systematically. - Jeśli Dan chce mówić po francusku, musi uczyć się systematycznie.
- could + bezokolicznik - dla wyrażenia prośby, np. If you are going to the town, could you buy a few things for me? - Jeśli jedziesz do miasta, mógłbyś kupić dla mnie kilka rzeczy?
- wyrażenie to be going to - dla wyrażenia skutku spełnienia warunku, np. If you don’t mind your son, he is going to hurt himself. - Jeśli nie będziesz pilnować swojego synka, skaleczy się.
- tryb rozkazujący, np. If you get home before me, prepare something to eat for yourself and your sister. - Jeśli dotrzesz do domu przede mną, przygotuj coś do jedzenia dla siebie i swojej siostry.
|
Zastosowanie pierwszego okresu warunkowego
Pierwszy tryb warunkowy stosujemy w odniesieniu do teraźniejszości i przyszłości. Wyrażony warunek uważamy za możliwy do spełnienia, a nawet prawdopodobny. Przewidywania co do skutku spełnienia warunku opierają się najczęściej na faktach, przewidywaniach lub doświadczeniach osoby mówiącej.
Formy zamienne do if
Spójnik if (”jeśli”), za pomocą którego wprowadzamy warunek, możemy zastąpić innymi, nieco mniej popularnymi formami:
- unless - to odpowiednik przeczenia if not. Musisz pamiętać, że po tym spójniku zdanie ma formę twierdzącą, np.
Unless we they offer me a pay rise, I will start looking for a new job. - Jeśli nie zaproponują mi podwyżki, zacznę szukać nowej pracy.
- provided (that) - “pod warunkiem, że”, np.
Provided that you pay all your bills on time, we will offer you an extra discount for our other products. - Jeśli (pod warunkiem, że) będzie Pan płacił wszystkie rachunki na czas, zaoferujemy Panu dodatkową zniżką na nasze pozostałe produkty.
- should - możemy także pominąć if i zastosować konstrukcję should + podmiot na początku zdania. Jest to zakres języka bardzo formalnego, spotykanego w nakazach i instrukcjach, np.
Should you have any problems with meeting your monthly targets, contact your mentor for help. - Jeśli będziesz mieć jakiekolwiek problemy z osiągnięciem celów miesięcznych, poproś o pomoc swojego mentora.
Przykłady użycia pierwszego okresu warunkowego w zdaniach
Aby lepiej zrozumieć i utrwalić konstrukcję i sposób użycia pierwszego trybu warunkowego (First Conditional), zapoznaj się z przykładami poniżej:
If Jeremy doesn’t do his homework, the teacher will be upset. - Jeśli Jeremy nie odrobi pracy domowej, nauczyciel będzie zły.
Mr Brown will become the manager if Mrs White resigns. - Pan Brown zostanie nowym menedżerem, jeśli Pani White zrezygnuje.
Unless The Lions score more points, they will lose the game. - Jeśli Lwy nie zdobędą więcej punktów, przegrają mecz.
There will be more strikes unless the policy of the company is improved. - Będzie więcej strajków, jeśli polityka firmy nie ulegnie poprawie.
If the boss learns about Mike’s problems with the police, he may get fired. - Jeśli szef dowie się o problemach Mike’a z policją, może zostać zwolniony.
They may stay longer in the mountains if the weather is good. - Mogą zostać dłużej w górach, jeśli pogoda będzie dobra.
If you promise to call us every two hours, you can go to the party. - Jeśli obiecasz dzwonić do nas co dwie godziny, możesz iść na imprezę.
You should call the doctor if your daughter keeps coughing. - Powinnaś zadzwonić do lekarza, jeśli Twoja córka będzie wciąż kaszleć.
If you are ever in Poland, you must visit us! - Jeśli kiedykolwiek będziecie w Polsce, musicie nas odwiedzić!
If by some remote chance you meet Tom, remind him to give me my money back. - Jeśli przez jakiś zbieg okoliczności spotkasz Toma, przypomnij mu, żeby oddał mi moje pieniądze.
Could you water the plants in the garden if it doesn't rain today? - Czy możesz podlać rośliny w ogrodzie, jeśli nie będzi dzisiaj padać?
Unless you start learning, you are going to fail the exam. - Jeśli nie zaczniesz się uczyć, oblejesz ten egzamin.
If you are driving now, you will be there on time. - Jeśli teraz jedziesz, będziesz na czas.
If you are going to cook dinner, you should check the ingredients list first. - Jeśli zamierzasz ugotować obiad, powinieneś najpierw sprawdzić listę składników.
If you have completed all the tasks, you may leave earlier today. - Jeśli skończyłeś już wszystkie zadania, możesz wyjść dzisiaj wcześniej.
If the customers have been waiting for more than 20 minutes, they will get impatient. - Jeśli klienci czekają dłużej niż 2 minut, staną się niecierpliwi.
If you would wait a moment, I’ll check that for you. - Jeśli poczeka Pani chwilę, sprawdzę to dla Pani.
If you will donate some money, our charity will be grateful. - Jeśli ofiarujesz trochę pieniędzy, nasza organizacja charytatywna będzie wdzięczna.
If you will push other children, they will never get to like you. - Jeśli wciąż będziesz popychał inne dzieci, nigdy Cię nie polubią.
If you would like to see the property, I will show you around. - Jeśli chcielibyście obejrzeć posiadłość, oprowadzę Was.
If you’d care to try this dress on, the fitting room is over there. - Jeśli chciałaby Pani przymierzyć tę sukienkę, przymierzalnia jest tam.
If they should bother you again, let me know immediately. - Jeśli znów będą Ci się naprzykrzać, natychmiast daj mi znać.
Should there be a leakage, please call this number. - Jeśli pojawi się wyciek, proszę dzwonić pod ten numer.
I will help you with the project provided that you come to my house. - Pomogę Ci z tym projektem pod warunkiem, że przyjedziesz do mnie do domu.
O pozostałych okresach warunkowych przeczytasz w osobnych, poświęconych im artykułach. Zerknij także na inne struktury gramatyczne - nasze materiały pozwolą Ci poszerzyć, usystematyzować i utrwalić wiedzę o gramatyce angielskiej!
<< Okresy warunkowe w języku angielskim
