Wymowa dat po angielsku niestety nie jest prosta, a umiejętność mówienia o dniach, miesiącach, czy latach jest bardzo istotna. W związku z tym w naszej serii nadszedł czas na omówienie dat. Dziś zaczniemy od lat, a w kolejnych odcinkach zajmiemy się już pełnymi datami.
Skrót BC oznacza „before Christ”, czyli dosłownie „przed Chrystusem”. Coraz częściej używany jest skrót BCE, czyli „before common era”, odpowiednik polskiego „przed naszą erą”. AD to skrót od łacińskiego anno domini, czyli „roku pańskiego”, ale ten skrót też wychodzi z użycia, częściej używany jest natomiast skrót CE, czyli „common era”, czyli „naszej ery”.
Czytanie lat wymaga pewnego wyjaśnienia. Zacznijmy od lat, w przypadku których nie ma wielu wątpliwości. W latach takich jak 1999, 1066, 1970, czy 1410 oddzielnie czyta się dwie pierwsze i dwie ostatnie cyfry, traktując je jako dwie oddzielne liczby, a więc: nineteen ninety-nine (dziewiętnaście dziewięćdziesiąt dziewięć), ten sixty-six (dziesięć sześćdziesiąt sześć), nineteen seventy (dziewiętnaście siedemdziesiąt), fourteen ten (czternaście dziesięć).
Jeżeli trzecią cyfrą w czterocyfrowej liczbie oznaczającej rok jest zero to istnieją dwa sposoby czytania, np. rok 1401 może być przeczytać jako fourteen oh one (czternaście zero jeden) lub fourteen hundred and one (czternaście setek i jeden), 1707 może być przeczytany jako seventeen oh seven (siedemnaście zero siedem) lub seventeen hundred and seven (siedemnaście setek i siedem).
Dla czterocyfrowych lat kończących się na dwa zera najczęściej spotykany sposób czytania to czytanie lat jako liczby setek, np. 1500 – fifteen hundred (piętnaście setek), 1900 – nineteen hundred (dziewiętnaście setek), itd.
Lata kończące się na trzy zera są łatwe do czytania. Rok 1000 czytany jest jako (the year) one thousand (rok tysięczny), a 2000 jako (the year) two thousand (rok dwutysięczny).
Są dwa sposoby na czytane lat po roku 2000. Rok 2001 można czytać two thousand (and) one (dwa tysiące i jeden) lub twenty oh one (dwadzieścia zero jeden), rok 2019 można przeczytać jako two thousand (and) nineteen (dwa tysiące dziewiętnaście) lub twenty nineteen (dwadzieścia dziwiętnaście).
Dla lat przed rokiem 1000 istnieją dwa sposoby czytania. Albo traktuje się pierwszą cyfrę jako oddzielną liczbę albo czyta się dany rok jak zwykły liczebnik główny, np. rok 665 można czytać zarówno jako six sixty-five lub jako (the year) six hundred sixty-five.
W przypadku mówienia o stuleciach sprawa jest prosta – należy używać liczebników porządkowych, tak jak po polsku, tylko pamiętać należy, że zapisywane są one przy pomocy liczebników arabskich, a nie rzymskich, czyli XXI w. zapiszemy 21st c. a przeczytamy jako „twenty-first century”. Przydatnym wyrażeniem jest “at the turn of the century”, czyli na przełomie stulecia, np. “at the turn of the twentieth century” powiemy, gdy mamy na myśli lata przed i po roku 1901. Ale to tylko w brytyjskiej odmianie angielskiego. W amerykańskim angielskim nie ma jasnej definicji tego wyrażenia, dlatego zaleca się używanie go tylko wtedy, gdy wiadomo dokładnie o przełom jakich stuleci chodzi. Jeżeli użyte jest wyrażenie “at the turn of the century” bez podania liczby, to chodzi o ostatni przełom stuleci.
