Święta Bożego Narodzenia w Wielkiej Brytanii i w Polsce - czym się różnią?
Dla Polaków jednym z największych zaskoczeń w tym, jak obchodzi się święta Bożego Narodzenia w Anglii, jest marginalne znaczenie Wigilii. W naszym kraju to najważniejszy dzień świąt, natomiast tradycje w Anglii Boże Narodzenie stawiają na pierwszym miejscu. To właśnie wtedy cała rodzina zasiada do świątecznego stołu, na którym także trudno szukać potraw znanych z polskiej tradycji bożonarodzeniowej. O tym, jakie są święta w Anglii pod względem kulinarnym, piszemy trochę niżej, tu jedynie wspomnijmy, że poczesne miejsce na świątecznym stole zajmuje między innymi... brukselka!
Jeśli chodzi o Boże Narodzenie w Anglii zwyczaje wyspiarzy nie obejmują także dzielenia się opłatkiem i składania sobie przy tym życzeń, ale za to Brytyjczycy mają Christmas Crackres. To specjalnie przygotowane kartonowe paczuszki w kształcie dużych cukierków, które wymagają do otwarcia dwóch osób ciągnących równocześnie za oba końce "cukierka". Moment ujawnienia zawartości sygnalizowany jest bardzo charakterystycznym dźwiękiem, a wewnątrz znajduje się jakiś drobiazg, papierowa korona oraz żart lub wierszyk.
Ostatnią z istotnych różnic jest dzień, w którym dzieci dostają prezenty: w przeciwieństwie do naszego kraju, 6 grudnia to dla Brytyjczyków zupełnie zwyczajny dzień. Mikołaj przynosi prezenty dopiero w nocy z 24 na 25 grudnia, ale (to kolejna różnica) nie umieszcza ich pod choinką, a w specjalnie do tego celu przygotowanych skarpetach. Taka skarpeta świąteczna po angielsku to Christmas Stocking, i tylko te podarunki, które się do skarpet nie mieszczą, są wkładane pod choinkę.
Tradycje bożonarodzeniowe w Anglii
Jeśli chodzi o pozostałe świąteczne tradycje w Wielkiej Brytanii bożonarodzeniowe obyczaje wyspiarzy zaskakują jeszcze pod kilkoma innymi względami. Oto krótka lista:
1. Święta w Anglii - mowa królowej/króla
Od 1932 roku nieodłącznym elementem świątecznej tradycji jest przemówienie króla bądź królowej. Pierwotnie nadawane drogą radiową, od 1957 roku przemówienia są transmitowane w telewizji i są refleksją nad minionym rokiem oraz podsumowują ostanie miesiące w Anglii i na świecie.
2. Boże Narodzenie w Anglii - świąteczne reklamy
To relatywnie nowa tradycja, bo na stałe zakorzeniła się w świadomości Brytyjczyków w roku 2011, czyli od momentu emisji niezwykle wzruszającej reklamy sieci sklepów John Lewis. Od tego momentu przygotowywanie bożonarodzeniowego filmu reklamowego przez największe sieci sklepów stało się nowoczesną tradycją w Wielkiej Brytanii.
3. Boże Narodzenie w Wielkiej Brytanii - czas powrotów w rodzinne strony
Wielu Brytyjczyków w czasie świątecznej przerwy decyduje się na odwiedziny w rodzinnych stronach, aby spotkać się ze swoimi bliskimi oraz dalszą rodziną i znajomymi. Bardzo często polega to na wspólnym wypadzie do jednego z lokalnych pubów, gdzie wieczór spędza się na suto zakrapianych alkoholem rozmowach.
4. Święta Bożego Narodzenia w Anglii - pantomima
Kolejnym elementem, bez którego nie może się obyć Boże Narodzenie w Wielkiej Brytanii, jest tradycja wystawiania bardzo głośnych, opartych na slapstickowym poczuciu humoru przedstawień pantomimicznych, które cieszą się dużą popularnością wśród najmłodszych widzów.
5. Zwyczaje bożonarodzeniowe w Anglii - wysyłanie kartek świątecznych
Choć może trudno w to uwierzyć, to zwyczaj wysyłania bliskim świątecznych pocztówek z życzeniami został zapoczątkowany właśnie w Wielkiej Brytanii w roku 1843. Od tamtej pory wysyłanie bądź przekazywanie osobiście kartek z życzeniami urozmaica i wzbogaca święta w Anglii: Bożego Narodzenia bez kartek pocztowych dziś już nikt sobie nie wyobraża.
Tradycje bożonarodzeniowe w Wielkiej Brytanii - potrawy
Jeśli chodzi o kulinarne tradycje bożonarodzeniowe w Anglii po angielsku oznacza to po prostu: słodko, syto i... z alkoholem. Zasadniczym daniem na świątecznym stole jest faszerowany indyk, któremu towarzysza pieczone ziemniaki i warzywa (tradycyjnie są to wspomniane wcześniej brukselki). To jednak nie wszystko. Na bożonarodzeniowym stole nie może zabraknąć tradycyjnego ciasta - chodzi o Christmas Pudding, czyli ciemne, niezwykle słodkie i bardzo silnie nasączone alkoholem (brandy) ciasto, które zaczyna się przygotowywać na około 5-6 tygodni przed Bożym Narodzeniem.
Poza tym wśród tradycyjnych potraw na święta pojawiają się tzw. świnki w kocykach, czyli kiełbaski wieprzowe zawinięte w plasterek bekonu i tak zapiekane. Nie może zabraknąć także mince pies: to niewielkie ciastka, wypełnione nadzieniem składającym się w głównej mierze z suszonych owoców, orzechów i bakalii.
Święta Bożego Narodzenia w Anglii ciekawostki
Co jeszcze warto wiedzieć o Bożym Narodzeniu w Anglii? Oto kilka bardziej lub mniej zaskakujących ciekawostek na ten temat:
- o tym, że świąteczna skarpeta po angielsku to Christmas Stocking już pisaliśmy, ale warto zwrócić uwagę, że tradycyjnie w Wielkiej Brytanii wiesza się ją nie w pobliżu choinki ani nawet nie na kominku, ale w sypialni danej osoby - a najlepiej tuż przy łóżku;
- wypełnienie świątecznej skarpety prezentami nie byłoby oczywiście możliwe bez napisania listu do św. Mikołaja. Tyle tylko, że w Wielkiej Brytanii nie wysyła się go normalną pocztą - zamiast tego wrzuca się list do kominka, aby spłonął i w ten sposób trafił bezpośrednio do Mikołaja z dymem unoszącym się z komina;
- drugi dzień świąt to w Wielkiej Brytanii tzw. Boxing Day - tradycyjnie mówi się, że nazwa ma związek z umieszczeniem tego dnia prezentów dla biednych w pudełkach (boxes), natomiast współcześnie to święto niepohamowanego konsumpcjonizmu - Anglię ogarnia 26.12 prawdziwy szał zakupów;
- cały grudzień upływa pod znakiem hucznych imprez, nazywanych Christmas Parties. Zwykle są one przeznaczone dla sąsiadów, znajomych lub kolegów z pracy, wiele firm także organizuje je dla swoich pracowników.
Podsumowanie
Mamy nadzieję, że dowiedzieliście się z tego artykułu trochę więcej o tym, jak wyglądają święta w Anglii i na czym polegają najważniejsze różnice między Bożym Narodzeniem w Wielkiej Brytanii i w Polsce. A ponieważ Boże Narodzenie już niedługo, chcemy wszystkim naszym Czytelnikom życzyć radości, spokoju, rodzinnego ciepła i odpoczynku w gronie najbliższych. Merry Christmas!
